Địa vị ngôn ngữ cùng mối quan hệ với tiếng Triều Tiên Tiếng_Jeju

Địa vị "ngôn ngữ"/"phương ngữ" của tiếng Jeju trong tư liệu hàn lâm xuất bản tại Hàn Quốc.

Tiếng Jeju có quan hệ gần gũi với tiếng Triều Tiên. Trong quá khứ, nó thường bị coi là một phương ngữ Triều Tiên dị biệt khác thường. Cả Quốc lập Quốc ngữ viện lẫn Bộ Giáo dục đều vẫn xem nó là phương ngữ.[4] Tuy cụm từ "tiếng Jeju" (tiếng Triều Tiên: 제주어, Jeju-eo) xuất hiện từ năm 1947, phải đến giữa thập niên 1990 thì nó mới dần phổ biến trong giới học thuật Hàn Quốc. Dù "phương ngữ Jeju/Tế Châu phương ngôn" vẫn được ưa dùng hơn trong suốt thập niên 2000, đến thập kỷ 2010, đa phần giới học thuật Hàn Quốc đã chuyển sang "tiếng Jeju".[5] Trước đó vài năm, chính quyền địa phương cũng lấy "tiếng Jeju" làm tên gọi chính, như trong Điều lệ Bảo tồn và Phát triển tiếng Jeju (tiếng Triều Tiên: 제주어 보전 및 육성 조례 Jeju-eo bojeon mit yukseong jorye) năm 2007.[6] Chuyên khảo tiếng Anh duy nhất hiện có về tiếng Jeju, ra mắt năm 2019, cũng gọi nó là "ngôn ngữ".[7]

Tiếng Jeju không thông hiểu kể cả với phương ngữ tiếng Triều Tiên hiện đại cực nam. Trong một cuộc khảo sát năm 2014 về độ mức độ thông hiểu, người nói tiếng Triều Tiên từ ba vùng phương ngữ khác nhau (Seoul, Busan, Yeosu) được tiếp xúc với tiếng Jeju trong vòng một phút, với sự tham gia người bản ngữ tiếng Jeju. Nói chung, người bản ngữ tiếng Triều Tiên từ cả ba vùng phương ngữ trả lời đúng chưa tới 10% câu hỏi nghe hiểu cơ bản, còn người bản ngữ tiếng Jeju trả lời đúng đến hơn 89%. Kết quả này ngang hàng với mức độ thông hiểu tiếng Na Uy đối với người bản ngữ tiếng Hà Lan.[8] Kiều dân Jeju ở Nhật Bản cũng ghi nhận rằng họ thường dùng đến phụ đề tiếng Nhật khi xem chương trình truyền hình Hàn Quốc.[9]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Tiếng_Jeju http://www.dbpia.co.kr/journal/articleDetail?nodeI... http://glottolog.org/resource/languoid/id/jeju1234 http://www.sil.org/iso639-3/documentation.asp?id=j... //www.worldcat.org/issn/1225-3774 //www.worldcat.org/issn/1225-7168 //www.worldcat.org/issn/1598-9011 https://books.google.com/books?id=dB6WswEACAAJ https://books.google.com/books?id=pZGcuwEACAAJ https://uhpress.hawaii.edu/title/jejueo-the-langua... https://www.korean.go.kr/nkview/nklife/1998_4/1998...